Οι περισσότεροι άνθρωποι θα συμφωνούσαν ότι λίγα πράγματα επηρέασαν τόσο πολύ τη σχολική μας ζωή όσο οι σχέσεις μας με τους συνομηλίκους μας. Η ανάγκη να συνδεθούμε με τους άλλους γύρω μας και να είμαστε μέρος μιας ευρύτερης κοινότητας ή κοινωνίας αναδεικνύει τη σημασία της συγγνώμης και τον ρόλο της συγχώρεσης στην αποκατάσταση των συνδέσεων με τους άλλους ανθρώπους στη ζωή μας.
H επανορθωτική δυνατότητα της συγγνώμης έγκειται, σύμφωνα με τον κοινωνιολόγο Ν. Tavouchis, στην “ικανότητά της να μετασχηματίζει τις αφόρητες πραγματικότητες μέσω του λόγου”. Τα μικρά παιδιά συχνά εξοικειώνονται σε αυτήν με τις προτροπές των ενηλίκων για την παροχή συγγνώμης. Αν και αυτό δεν σημαίνει από μόνο του ότι τα παιδιά διδάσκονται να συνδέουν τη συγγνώμη με συναισθήματα μεταμέλειας, ωστόσο έχει αποδειχθεί ότι ακόμη και τα παιδιά ηλικίας 4 και 5 ετών έχουν επίγνωση των συναισθηματικών επιπτώσεων μιας συγγνώμης.
Οι διαμεσολαβητές συχνά έχουν να κάνουν με ανθρώπους που κατακλύζονται από θυμό. Σε αυτές τις καταστάσεις, ο ουδέτερος διαμεσολαβητής, με ενεργητική ακρόαση και σεβασμό για τα συναισθήματα των εμπλεκόμενων μερών, μπορεί να συμβάλει στην απελευθέρωσή τους, ώστε να αποφύγουν εκδικητική ή και αυτοκαταστροφική συμπεριφορά, δημιουργώντας μια εναλλακτική λύση με τη συγχώρεση και τη συμφιλίωση.
Στη διαμεσολάβηση, αν και δεν είναι ο κύριος στόχος η συγχώρεση, μπορεί αυτή να αποτελέσει ένα σημαντικό στοιχείο για την επίλυση συγκρούσεων. Η αξία της συγχώρεσης στη διαμεσολάβηση προκύπτει όχι μόνο από τη δυνατότητά της να διευκολύνει την επίλυση, αλλά και από τη δυνατότητά της να επιτρέψει τη συναισθηματική επούλωση, την υπέρβαση των συναισθημάτων ενοχής, την ανοικοδόμηση των σχέσεων, την προώθηση της συμφιλίωσης.
Ασφαλώς δεν θα παρέχουν όλες οι διαμεσολαβήσεις ευκαιρίες για συγγνώμη και συγχώρεση. Παρόλα αυτά, είναι καλό να παρέχεται στη διαμεσολάβηση χώρος, ώστε να αναδειχθεί ο καλύτερος εαυτός των εμπλεκόμενων στη σύγκρουση και να αναδυθεί φυσικά η δυνατότητα συγχώρεσης.
Για να διευκολυνθεί όμως η συγχώρεση και η επούλωση του τραύματος που προκλήθηκε από τη συμπεριφορά του θύτη, χρειάζεται η συγγνώμη να είναι ειλικρινής. Οι γνήσιες συγγνώμες έχουν μεγάλη δύναμη και επίδραση στις διαπροσωπικές σχέσεις, ακριβώς λόγω της ειλικρίνειάς τους. Σηματοδοτούν ότι ο θύτης έχει νιώσει συναίσθημα της μεταμέλειας και αντιλαμβάνεται τις επιπτώσεις των πράξεων του στο θύμα.
Ως διαμεσολαβητές, θα πρέπει να είμαστε ανοιχτοί στο να παρέχουμε υποστήριξη στα μέρη μιας σύγκρουσης στην αναζήτηση ευκαιριών για συγγνώμη και για συγχώρεση. Όπως έχει επισημάνει ο Tavouchis, “Μια συγγνώμη, όσο ειλικρινής ή αποτελεσματική κι αν είναι, δεν αναιρεί και δεν μπορεί να αναιρέσει αυτό που έχει γίνει. Και όμως, με έναν μυστηριώδη τρόπο και σύμφωνα με τη δική της λογική, αυτό ακριβώς καταφέρνει να κάνει”.
Πηγές
https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/08351813.2022.2026168
https://edwardsmediationacademy.com/a-case-for-forgiveness-in-mediation/
